ADHEZIJE U STOMAKU
Važno je da razumemo šta su to priraslice na crevima, budući da su su čest uzrok stomačnih tegoba: posebno bola u stomaku i mogu izazvati blokadu ili opstrukciju creva.
Izraz priraslica ili adhezija odnosi se na stvaranje ožiljnog tkiva između petlje creva (tankog ili debelog creva ) i unutrašnje sluznice trbušnog zida (peritonealna obloga) ili sa drugim organima u trbušnoj šupljini (jetra, žučni mehur, materica i pripadajuće jajovodne cevi i jajnici, kao i mokraćna bešika).
Priraslice se takođe mogu formirati između petlji tankog i debelog creva.
Zašto nastaju priraslice na crevima?
Ove adhezije nastaju kada se pojavi upala na površini trbušnih organa ili peritonealnoj sluznici trbušne šupljine; stvaranje ožiljnog tkiva normalan je deo zarastanja kada postoji upala. Uzrok upale može značajno varirati.
To može biti posledica upale nekog organa (na primer, holecistitis, upala slepog creva), nakon hirurške operacije u kojoj su presečeni organi ili peritonealna sluznica, upale peritonealne sluznice abdomena (peritonitis) ili lečenja koja uključuju zračenja abdomena.
Ostali uzroci za priraslice na crevima (tj. upale i ožiljaka) uključuju:
- kontakt sa trbušnim organima u vreme operacije,
- strani predmeti ostavljeni unutar trbuha u toku operacije (na primer komad gaze),
- krvarenje u peritonealnoj šupljini i
- ginekološka stanja (na primer karlična upalna bolest).
U normalnim uslovima, petlje tankog i debelog creva slobodne su da se kreću unutar trbušne šupljine, klizeći jedna prema drugoj i okolnim organima preko tankog filma podmazujuće tečnosti.
Kada se formiraju priraslice na crevima, creva se više ne mogu slobodno kretati jer ''priležu'' jedno za drugo, trbušni zid ili druge trbušne organe. Na mestima na kojima se dešavaju adhezije, crevo se može uviti, a uvijanje može ometati dotok krvi ili normalno kretanje njegovog sadržaja, posebno u tankom crevu.
Simptomi priraslica na crevima mogu se pojaviti ubrzo nakon upalnog procesa; međutim, obično se javljaju nekoliko meseci ili čak mnogo godina kasnije.
Priraslice na crevima simptomi
Iako su bol u stomaku i drugi simptomi crevne opstrukcije daleko najčešći efekat priraslica, druga važna posledica je neplodnost kod žena.
Smatra se da je neplodnost uzrokovana adhezijama jajovoda koje rezultiraju savijanjem i začepljenjem i na taj način sprečavaju jajašca koja se oslobađaju iz jajnika da dođu do materice.
Simptomi izazvani priraslicama mogu se razlikovati od specifičnih (tipičnih) do nespecifičnih. Kada su simptomi tipični, dijagnoza je jednostavna jer su ove priraslice najčešći uzrok crevne opstrukcije.
Tipični simptomi crevne opstrukcije su nelagodnost u stomaku oko pupka, koja je nalik grčevima, što je praćeno uvećanjem stomaka. Simptomi se često pogoršavaju jedenjem. Može doći do smanjene količine gasova ili stolice i, uz dužu opstrukciju, mogu se javiti mučnina i povraćanje .
Kada je opstrukcija nepotpuna ili povremena, simptomi mogu biti manje ozbiljni, sa bolom u trbuhu ili grčevima koji se pojavljuju tek nakon obroka.
Iako retko, opstrukcija se takođe može pokazati prvenstveno kao mučnina sa ili bez povraćanja, naročito kada se opstrukcija pojavi u proksimalnom tankom crevu u blizini stomaka.
Važno je, međutim, zapamtiti da većina priraslica na crevima ne izaziva simptome.
Kako se leče priraslice na crevima?
Lečenje priraslica na crevima je direktno. Pacijenti se podvrgavaju ili laparoskopskoj ili otvorenoj operaciji, a adhezije se prerežu skalpelom ili električnom strujom (liza).
Problem je u tome što priraslice na crevima imaju tendenciju da se ponovo javljaju, a neki pojedinci imaju sklonost stvaranju ovih priraslica.
Laparoskopska hirurgija rezultira sa manje adhezija i teoretski je bolja opcija; međutim, bilo da su adhezije lizirane tokom laparoskopske ili otvorene hirurgije, upala izazvana procesom sečenja može rezultirati ponavljajućim adhezijama.
Priraslice na crevima usled otvorene hirurgije mogu se sprečiti upotrebom određenih proizvoda. Ovi proizvodi stvaraju film nalik na voštani papir koji se postavlja unutar abdomena preko creva.
Film prekriva creva i sprečava ih da se zalepe za rez. Rez obično zaraste ožiljcima, ali film sprečava da se ožiljak proširi na susedna tkiva i formira priraslice.
Posle nekoliko dana, film se spontano rastvara. Ovaj film treba pažljivo postaviti jer može usporiti proces zaceljenja (ožiljaka). Na primer, ako se film omota oko rezova u šupljem organu kao što je crevo, rez ne može zaceliti i može doći do curenja iz organa (u ovom slučaju curenja iz creva).
Tamara Nikoličić